KONUTDER tarafından yayınlanan Konut Sektörü Beklenti Anketi Raporu; konut üreticilerinde, yılın ilk yarısına göre; üçüncü çeyrekte çok daha olumlu bir havanın hâkim olduğunu gösteriyor
Konut fiyatlarındaki reel düşüş ile alım fırsatının oluşması neticesinde;
tüketiciler, tasarruflarını konuta yönlendirirken;
markaların yaptığı kampanya ve finansman modelleri de bu görüşte, etken rol oynuyor.
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği – KONUTDER’in
NielsenIQ Türkiye ile birlikte yaptığı Sektörel Beklenti Anketi'nin sonuçları hakkında
değerlendirmelerde bulunan KONUTDER Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova:
“Üyelerimizin %73 gibi önemli bir bölümünde,
kredi faizlerinde düşüş gerekliliği görüşü ağırlık kazanırken;
1. El konut satışlarındaki son dönemdeki artışın, devam edeceği öngörülüyor.
Ülkemizin, her yıl 700 bin yeni konuta ihtiyacı var ve
geçtiğimiz yıl, üretim 504 bin seviyesinde gerçekleşirken;
bu yıl sonu tahmini de 482 bin civarında olacağı yönünde.
Dolayısıyla;
sektör, konut ihtiyacı bulunduğunun farkında ve elindeki stokları eriterek;
yeni konut üretimine de kaynak oluşturma çabasında.
Bu nedenle de; faizlerin çok yüksek seyrettiği bir ortamda,
taşın altına elini sokarak;
kendi finansman araçlarını devreye sokarak, talebi canlandırdı.
Buradan elde ettiği gelirle;
henüz başlayamadığı,
beklemede olan projelere kaynak oluşturmak istiyor, ancak;
son dönemdeki satışlardaki artış, bu hacmi destekler boyutta değil.
Öte yandan,
ipotekli konut satışları ise; hala, %12 gibi çok düşük seviyelerde.
İdeal piyasa koşullarında, sürdürülebilir bir konut piyasasının oluşabilmesi için
bu oranın %50’ler seviyesinde olması gerekir.
Üreticinin üzerindeki bu finansman yükünün hafiflemesi için de
kredi faizlerinin, artık düşüş eğilimine girmesi gerekiyor ki;
anketimizde de bunun somut yansımalarını görüyoruz.” dedi.
KONUTDER tarafından yayınlanan Konut Sektörü Beklenti Anketi Raporu’nda;
markalı konut üreticilerinin beklenti ve öngörüleri şöyle sıralanıyor:
• 1. El konut satışında artış bekleniyor
KONUTDER üyelerinin yarısından fazlası (%63,6),
önümüzdeki 6 ay içinde 1. El satış adetlerinde artış yaşanacağı görüşünde birleşiyor.
Geçen dönemde; konut satış adetlerinin «azalacağını» belirten üyelerin tamamı,
görüşünü «artacak» veya «aynı kalacak» olarak değiştirerek,
artış yönündeki beklentilerini dile getiriyor.
Bir önceki döneme kıyasla;
1. El konut satışlarının aynı kalacağını belirtenlerin oranı %59,1’den %36,4’e gerilerken,
1. El konut satışlarının azalacağını belirten üye ise; bulunmuyor.
Ekim 2024 konut satış istatistiklerine göre;
son 22 ayın zirvesindeki satış grafiği göz önüne alındığında,
KONUTDER üyeleri arasında,
1. El konut satışlarının da artacağına dair görüş; hakim olmuş durumda.
• Yabancıya satış adetlerinde umut ışığı
Uzun süredir; yabancıya konut satışında,
ciddi bir gerilemenin yaşandığı konut piyasasında umut ışığı belirmeye başladı.
Bir önceki dönem anketinde;
KONUTDER üyelerinin tamamı,
1. El konutlarda yabancıya satış adetlerinin artmayacağı görüşündeyken;
üyelerin yarısı, satışların azalacağını belirtmişti.
2024’ün 3. Çeyrek anketinde, bu durumda bazı değişimler gözlemleniyor ve
üyelerin %18,2’lik bir bölümü, yabancıya satışta artış beklediğinin altını çiziyor.
• Konut fiyatları artacak!
KONUTDER üyeleri arasında,
konut fiyatlarının artacağına yönelik beklentiler; ağırlık kazanıyor.
Geçtiğimiz döneme kıyasla;
fiyatların artacağını söyleyenlerin oranı, ciddi bir oranda değişerek;
%36,4’ten %63,6’a yükselmiş durumda.
Aynı kalacak diyenlerin oranı; %50’den %31,8’e,
azalacak diyenlerin oranı ise; %13,6’dan %4,5’e geriliyor.
• Konut üretim maliyetlerinde artış olacak
KONUTDER üyelerinde,
üretim maliyetlerinin artacağı yönündeki görüşler; yeniden artmaya başlıyor.
Üyelerin %90,9’unda maliyetlerin artacağında yönelik görüş hakim olurken;
aynı kalacağını düşünenlerde ise,
önceki döneme göre; %13,6 oranında bir gerileme gözlemleniyor.
• İşçilik ve malzeme maliyetlerindeki artış beklentisi devam ediyor
KONUTDER üyelerinin neredeyse tamamı (%90,9),
işçilik maliyetlerinin artacağını düşünüyor.
İnsan kaynağındaki sıkıntılar ve
asgari ücret zammı göz önüne alındığında,
bir önceki döneme kıyasla;
artış bekleyenlerde %18,2’lik oranda bir değişim göze çarpıyor.
Öte yandan;
malzeme maliyetlerinde ise,
geçen döneme göre değişim olmadığı görülüyor.
Üyelerin;
%68,2’si malzeme fiyatlarının artacağını,
%31,8’i ise; aynı kalacağı yönünde görüş belirtiyor.
• Konut üretiminde kıpırdama olacak
Son 3 aydaki konut satışlarındaki artışın ardından,
üretim tarafında da bir hareketlilik bekleniyor.
KONUTDER üyelerinin %31,8’i önümüzdeki 6 ayda üretimin artacağını belirtirken,
anketin bir önceki döneminde bu oran %0 idi.
Konut üretiminin azalacağı yönündeki beklentilerde de
ciddi oranda düşüş göze çarpıyor.
Bir önceki dönemde azalacak diyenlerin oranı;
%63,6’dan %22,7’ye gerilemiş durumda.
• Kentsel dönüşüm ağırlık kazanacak
KONUTDER üyeleri,
kentsel dönüşüm alanında da
konut üretiminin önümüzdeki 6 ay içinde artacağını öngörüyor.
Azalacağı yönündeki görüşler tamamen ortadan kalkarken,
kentsel dönüşümdeki üretimin aynı kalacağı yönündeki görüşlerde ise;
bir düşüş gözlemleniyor.
• Konut kredisi faizlerinde “düşüş” beklentisi artıyor
KONUTDER üyelerinde,
konut kredi faizlerinin düşeceğine yönelik beklentide; ciddi oranda artış var.
Üyeler; beklentiden ziyade, faizlerin inmesi gerektiği görüşünde
%73 gibi ciddi bir oranda birleşerek;
önümüzdeki 6 ay içinde faiz indirimi olması gerektiğini düşünüyor.
Konut kredisi faiz oranlarının «aynı kalacağına» dair beklenti;
bu dönemde, %63’6’dan %18,2’ye ciddi seviyede geriliyor.
• Kredili konut satışlarındaki artış beklentisi devam ediyor
Bir önceki anketin en belirleyici konu başlığı olan
kredili konut satışlarındaki artış beklentisi,
bu ankette de güncelliğini korumaya devam ediyor.
1 üye hariç;
hiçbir KONUTDER üyesi kredili konut satışlarının azalacağını beklemezken,
üyelerin yarısı; kredili satışların aynı kalacağını öngörüyor.
Üyelerin %45,5’i ise; kredili konut satışlarında artış beklentisini koruyor.
Bu oran;
2023’ün son çeyreği ve
2024’ün ilk çeyreğinde %4,5 gibi oldukça düşük seviyelerindeyken;
2024’ün ikinci çeyreğinde kredili konut satışlarındaki artış beklentisi,
%50 seviyesine sıçramıştı.
Bu oran, yılın üçüncü çeyrek sonuçlarında da güncelliğini sürdürüyor.
• Kiralarda artış devam edecek
KONUTDER üyelerinin yüzde 77,3 gibi önemli bir bölümü,
kiraların gelecek 6 ay içinde artacağını düşünüyor.
• KONUTDER üyelerinin yarıdan fazlası “Barınma Krizi” olduğunda hem fikir
Sektörel Beklenti Anketi Raporu’na,
“Barınma Krizi” yeni bir konu başlığı olarak;
ilk kez 2024 üçüncü çeyrek anketinde ekleniyor.
KONUTDER üyelerine ilk kez yönlendirilen barınma krizi sorusuna;
üyelerin yarısından fazlası (%59,1),
ülkede bir barınma krizi olduğunu dair, görüş bildiriyor.
Bu üyelerden 11'i, krizin tüm ülke genelinde etkili olduğunu belirtiyor.
Ayrıca, barınma krizi olduğunu belirten 13 üyeden 9’u,
bu krizin; önümüzdeki dönemde derinleşeceğini öngörüyor.
Tarih: 26-11-2024